Behawioralne techniki ekspozycji zazwyczaj, choć nie zawsze, stosuje się w parze z technikami poznawczymi. Psychoterapia poznawcza jest szczególnie rekomendowana dla osób cierpiących na lęk społeczny, a liczne badania dowodzą, że w przypadku lęku społecznego przynosi ona lepsze efekty niż psychoterapia psychodynamiczna, ekspozycja behawioralna czy terapia interpersonalna. Jednym z podstawowych komponentów lęku, który sprawia, że jest on tak trudny do modyfikacji jest komponent poznawczy czyli lękowe myśli. To właśnie na myślach koncentruje się terapia poznawcza (cognitive therapy). Jedni z pionierów nurtu poznawczego - Beck, Laude i Bohnert - zaobserwowali, że osoby o wysokim poziomie lęku charakteryzują pewne powtarzalne wzory myślenia, to znaczy wzrostowi poziomu lęku towarzyszy zwiększona ilość myśli i wyobrażeń lękotwórczych. Większość teoretyków lęku w nurcie poznawczym jest zgodna co do tego, iż „patients suffering from anxiety disorders have unrealistic negative and self-defeating thoughts about themselves, and about their circumstances and that therapy designed to normalize patients’ throught patterns can lead to recovery”(M.W. Eysenc). Negatywne myśli towarzyszą nie tylko lękowi lecz również depresji, poczuciu winy lub ogólnie mówiąc wszelkim rodzajom emocjonalnego cierpienia. Ze względu na pewne cechy charakterystyczne weszły one do kanonu psychologii pod nazwą – negatywne nawracające myśli (NNM). Najprościej mówiąc aby można było nazwać myśl NNM musi ona być: powtarzająca, mieć bierny i negatywny charakter, być skoncentrowana na „Ja” oraz trudna do opanowania. Praca terapeutyczna polega na identyfikowaniu NNM, analizie dowodów potwierdzających i przeczących tym myślom oraz zastępowanie ich bardziej adaptacyjnymi myślami, co z kolei wpływa na zachowanie. Nadrzędnym celem technik poznawczych jest rozpoznanie przez klienta własnego systemu znaczeń oraz sposobu przetwarzania informacji, a w konsekwencji ich modyfikacja. Ogól technik poznawczych stosowanych do osiągnięcia tego celu jest nazywany restrukturyzacją poznawczą.
Anna Daniło-Wosek
Psycholog Terapeuta
Psychoterapia, wsparcie, rozwój
mgr Anna Daniło-Wosek
+48512426055
ul. Nowomiejska 3/2 piętro
80-864 Gdańsk