Każdy z nas ma czasami gorsze chwile. Stres w pracy, problemy z dziećmi czy z partnerem potrafią na dobre obniżyć nasz nastrój. Ludzie różnią się strategiami jakie wykorzystują żeby poprawić sobie humor. Jedni sięgają po używki, które przynoszą im natychmiastową ulgę jednak na dłuższą metę okazują się szkodliwe. Inni próbują zapomnieć o problemach skrolując ekran telefonu i przeglądając media społecznościowe.
Poruszając temat nastroju nie możemy zapominać o zależności, o której wspominałam już w moich wcześniejszych wpisach, a mianowicie – myśli wpływają na nasz nastrój oraz nastrój wpływa na nasze myśli. Żeby lepiej sobie radzić z wahaniami nastroju bardzo istotne jest zrozumienie ich przyczyn oraz natury. To co jest charakterystyczne przy obniżonym nastroju to pewne zniekształcone schematy myślowe, które przydarzają się z różną częstotliwością każdemu z nas.
Poniżej przedstawiłam listę zniekształceń myślowych, które w różnym stopniu przychodzą nam do głowy gdy jesteśmy zestresowani lub smutni:
czytanie w myślach: będąc w gorszym nastroju wydaje nam się, że wiemy co inni myślą np. „Nie zadzwoniła do mnie bo jej na mnie nie zależy.”
nadmierna generalizacja: wystarczy jedno niefortunne wydarzenie, żeby dojść do wniosku , że nic nam w życiu nie wychodzi np. „Jestem do niczego.”
myślenie egocentryczne: uważamy, że nasz system wartości jest najważniejszy i inni powinni go podzielać np. „Moim zdaniem nie należy się spóźniać. Ci którzy to robią okazują innym brak szacunku.”
filtrowanie informacji: szukamy informacji które poprą naszą teorię np. Jeżeli jesteśmy w danej chwili przekonani, że nie radzimy sobie z dziećmi, będziemy sobie przypominać informacje kiedy to dzieci były nieposłuszne i nie wykonywały naszych poleceń.
wnioskowanie na podstawie emocji: emocje dostarczają nam informacji o tym jak interpretować jakieś wydarzenie np. Podczas rozmowy o pracę bardzo się zdenerwowaliśmy i nasze emocje podpowiadają nam, że na pewno nie dostaniemy tej pracy. W rzeczywistości mogliśmy wypaść całkiem przyzwoicie i mamy sporą szansę, żeby dostać tą pracę.
myślenie powinnościowe: jest to myślenie ściśle powiązane z perfekcjonizmem. Narzucamy sobie pewne standardy, które potem trudno jest spełnić np.: „Muszę wyglądać idealnie.”
myślenie typu wszystko albo nic: tego typu myślenie nie dopuszcza stanów pośrednich np. „Oblałam jeden test z matematyki to znaczy, że się do tego kompletnie nie nadaję.”
Gdy już uświadomimy sobie, że myśl którą obecnie odczuwamy jest pewnym zniekształceniem myślowym tzn. jedną z możliwych interpretacji rzeczywistości o wiele łatwiej nam będzie nabrać dystansu. Dzięki temu myśl, która jeszcze przed chwilą wydawała się ostateczna słabnie, a jej wpływ na nasz nastrój staje się coraz mniejszy. Metoda ta wydaje się dość prosta jednak należy pamiętać, że nie zawsze jest to łatwe. Ludzie często działają na auto pilocie i w ferworze codziennych obowiązków nie zastanawiają się nad przyczyną i naturą swoich myśli. W tej sytuacji pomocne może być prowadzenie dziennika w którym będziemy zapisywać myśli, powiązane z nimi emocje i samopoczucie. Robiąc zapiski używajmy języka, który pozwoli nam się zdystansować np. „Mam myśl, że………., zauważam przy tym, iż czuję się………...” Budowanie samoświadomości jest procesem, który wymaga pracy. Z czasem coraz łatwiej nam będzie wychwytywać zniekształcone myśli oraz znajdować dla nich alternatywę.
Anna Daniło-Wosek
Psycholog Terapeuta
Psychoterapia, wsparcie, rozwój
mgr Anna Daniło-Wosek
+48512426055
ul. Nowomiejska 3/2 piętro
80-864 Gdańsk