Osoba cierpiąca na zaburzenia lękowe
16 września 2022

Zaburzenia lękowe w ujęciu poznawczo-behawioralnym

 

Lęk jest naturalną reakcją organizmu na sytuację zagrożenia lub stresu. W odróżnieniu od strachu, który jest reakcją na konkretny bodziec zewnętrzny, lęk jest skierowany do wewnątrz, a osoby go odczuwające często, choć nie zawsze nie są w stanie określić co jest jego przedmiotem. Trudno wyobrazić sobie życie całkowicie pozbawione lęku. Jest on jak system alarmowy który ostrzega o nadchodzącym niebezpieczeństwie i mobilizuje organizm do działania. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja gdy mamy do czynienia z zaburzeniami lękowymi. Zaburzenia lękowe są w odróżnieniu od lęku są bardziej intensywne, dłużej się utrzymują i/lub prowadzą do fobii, które mogą uniemożliwiać normalne funkcjonowanie. Szacuje się, iż na zaburzenia lękowe może cierpieć nawet do 33 % ogólnej populacji. Jest to zaburzenie przewlekłe, którego pierwsze objawy są często dostrzegalne już w dzieciństwie. Z badań wynika, iż 75 % wszystkich zaburzeń lękowych ma swój początek jeszcze przed 21 rokiem życia. Mimo, że wiedza na temat lęku staje się coraz bardziej powszechna wydaje się, że zaburzenia lękowe są niewystarczająco często rozpoznawane i leczone. Nieleczone zaburzenia lękowe mogą utrzymywać się latami i z czasem doprowadzić do depresji lub nadużywania substancji psychoaktywnych. Zgodnie z najnowszą klasyfikacją zawartą w ICD-11 oraz DSM-5 zaburzenia lękowe dzielimy na: zespół lęku panicznego (PD), uogólnione zaburzenia lękowe (GAD), fobia specyficzna oraz zespół lęku społecznego (SAD). Liczne badania i metaanalizy dowodzą, że psychoterapia poznawczo behawioralna jest jedną z najbardziej skutecznych metod leczenia zaburzeń lękowych. W istotny sposób wpływa ona na jakość funkcjonowania klientów.

Początki podejścia poznawczo-behawioralnego sięgają lat 50-tych XX wieku. Wtedy to B.F Skinner i Joseph Wolpe rozpoczęli badania nad zachowaniem zwierząt, takich jak szczury i gołębie. Radykalny behawioryzm zakładał, iż bodziec wywołuje reakcję. Każda reakcja pociąga za sobą konsekwencje, co z kolei wpływa na kolejną reakcję. Z czasem model ten został zmodyfikowany i podejście behawioralne przekształciło się w podejście poznawczo-behawioralne. Za pionierów modelu poznawczego uznaje się Alberta Ellisa i Aarona T. Becka. Wyszli oni z założenia, iż to nie sam bodziec wpływa na reakcję lecz interpretacja tego bodźca. Zgodnie z modelem Becka zmiana nieprzystosowawczych myśli wpływa na zmianę emocji oraz zachowań. Obecnie najpopularniejszym modelem powszechnie wykorzystywanym w psychoterapii jest właśnie model poznawczo-behawioralny.

 

 

 

Anna Daniło-Wosek

Psycholog Terapeuta

Psychoterapia poznawczo-behawioralna Gdańsk anjaterapeuta.pl

Psychoterapia, wsparcie, rozwój

mgr Anna Daniło-Wosek
+48512426055

 ul. Nowomiejska 3/2 piętro

80-864 Gdańsk